Sự kiện tiêu biểu năm 2010 của ngành Giáo dục và Đào tạo

1. Thực hiện đổi mới quản lý giáo dục đại học theo Nghị quyết số 50/2010/NQ-QH12 Quốc hội khóa XII và Chỉ thị số 296/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ

Trên cơ sở kết quả hoạt động giám sát năm 2010, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 50/2010/NQ-QH ngày 19/6/2010 về việc thực hiện chính sách, pháp luật về thành lập trường, đầu tư và đảm bảo chất lượng đào tạo đối với giáo dục đại học. Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 296/CT-TTg ngày 27/ 02/ 2010 về đổi mới quản lý giáo dục đại học giai đoạn 2010-2012.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã nghiêm túc tổ chức quán triệt và triển khai trong toàn ngành Nghị quyết của Quốc hội và Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ với nhiều nhiệm vụ và giải pháp cụ thể. Các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và các đơn vị thuộc Bộ đã xây dựng và triển khai Chương trình hành động thực hiện đổi mới quản lý giáo dục đại học giai đoạn 2010-2012.

2. Hoàn thành mục tiêu phổ cập giáo dục trung học cơ sở

Thực hiện Nghị quyết số 41/2000/NQ-QH10 ngày 12/9/2000 của Quốc hội khoá X, Chỉ thị số 61-CT/TW ngày 28/12/2000 của Bộ Chính trị về việc thực hiện phổ cập giáo dục trung học cơ sở (THCS); trên cơ sở củng cố và phát huy kết quả chống mù chữ và phổ cập giáo dục tiểu học, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã cùng với các địa phương tập trung huy động các nguồn lực để triển khai công tác phổ cập giáo dục trung học cơ sở. Đến tháng 6/2010, đã có 63/63 tỉnh, thành phố đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS. Hàng năm, hầu hết học sinh hoàn thành chương trình tiểu học đều tiếp tục vào học trung học cơ sở, tỷ lệ thanh, thiếu niên trong độ tuổi 15-18 có bằng tốt nghiệp THCS đạt 87,2%. Thành quả đạt được về phổ cập giáo dục THCS đã góp phần nâng cao dân trí, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

3. Triển khai cơ chế tài chính mới trong giáo dục

Cơ chế tài chính được triển khai nhằm đảm bảo quyền lợi cho tất cả các học sinh đến trường

Thực hiện Nghị quyết số 35/2009/QH12 ngày 19/6/2009 của Quốc hội về chủ trương, định hướng đổi mới một số cơ chế tài chính trong giáo dục, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 49/2010/NĐ-CP ngày 14/5/2010 quy định về miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập và cơ chế thu, sử dụng học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân từ năm học 2010-2011 đến năm học 2014-2015. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài Chính và Bộ LĐTBXH đã ban hành Thông tư liên tịch số 29/2010/TTLT ngày 15/11/2010 hướng dẫn thực hiện Nghị định số 49/2010/NĐ-CP của Chính phủ. Bắt đầu từ năm học 2010-2011, các sở giáo dục và đào tạo chủ động xây dựng mức học phí phù hợp với thực tế của địa phương trình Hội đồng nhân dân tỉnh/thành phố quyết định.

4. Nhiều chính sách mới về giáo dục dân tộc được ban hành

HS bán trú dân nuôi Trường PTTH Khâu Vai (Mèo Vạc - Hà Giang)

Chính phủ đã ban hành Nghị định số 82/2010/NĐ-CP ngày 15/7/2010 Quy định việc dạy và học tiếng nói, chữ viết của dân tộc thiểu số trong các cơ sở giáo dục phổ thông và trung tâm giáo dục thường xuyên, đáp ứng nhu cầu và mong đợi của đồng bào các dân tộc thiểu số. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 2123/QĐ-TTg ngày 22/11/2010 phê duyệt Đề án phát triển giáo dục đối với các dân tộc rất ít người nhằm hoàn thiện cơ sở vật chất trường, lớp tại thôn bản có học sinh dân tộc rất ít người, cung cấp đủ thiết bị, đồ dùng dạy học cho các điểm trường tiểu học, xây dựng và triển khai chính sách hỗ trợ học sinh các dân tộc rất ít người có thể học hết cấp học và tiếp cận giáo dục cao đẳng, đại học. Thủ tướng Chính phủ cũng đã phê duyệt Quyết định số 85/2010/QĐ-TTg ngày 21/12/2010, ban hành một số chính sách hỗ trợ học sinh bán trú và trường phổ thông dân tộc bán trú. Theo đó,  học sinh bán trú sẽ được hỗ trợ về tiền ăn, nhà ở; trường phổ thông dân tộc bán trú được hỗ trợ, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho việc dạy và học, nhằm giúp con em đồng bào các dân tộc vùng đặc biệt khó khăn ổn định đời sống vật chất, tinh thần để học tập, duy trì giữ vững và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi, phổ cập giáo dục THCS, góp phần tạo nguồn đào tạo cán bộ cho các vùng này; đảm bảo công bằng trong giáo dục.

5. Triển khai Đề án Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuổi giai đoạn 2010-2015.

Ngày 9/2/2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 239/QĐ-TTg phê duyệt Đề án Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuổi giai đoạn 2010-2015 với mục tiêu là đảm bảo hầu hết trẻ em 5 tuổi ở các vùng miền được đến lớp để thực hiện chương trình giáo dục 2 buổi/ngày, đủ 1 năm học, nhằm chuẩn bị tốt về thể chất, trí tuệ, tình cảm, thẩm mỹ, tiếng Việt và tâm lý để trẻ sẵn sàng vào lớp 1. Năm đầu tiên triển khai thực hiện Đề án, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các tỉnh, thành phố xây dựng kế hoạch thực hiện Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuổi giai đoạn 2010-2015 và cho từng năm. Theo đó, cần tập trung quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, dành quỹ đất, đầu tư kinh phí xây dựng đủ phòng học cho trẻ mầm non năm tuổi, mua sắm trang thiết bị đồ dùng, đồ chơi cho trẻ để thực hiện có chất lượng Chương trình giáo dục mầm non, tuyển dụng đủ giáo viên, đào tạo và bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên để huy động tối đa trẻ năm tuổi đến trường và được chăm sóc, giáo dục hai buổi/ngày theo Chương trình giáo dục mầm non mới. Đảm bảo trẻ mầm non năm tuổi ở vùng khó khăn, vùng đặc biệt khó khăn được học trong các trường công lập, được chuẩn bị tốt tiếng Việt trước khi vào lớp một. Các vùng còn lại huy động hầu hết trẻ năm tuổi vào học trong các loại hình trường khác nhau.

6. Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2010-2020

Theo Quyết định số 1483/QĐ-TTg ngày 17/8/2010 của Thủ tướng Chính phủ, Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2010-2020 được phê duyệt với tổng kinh phí đầu tư 651 tỷ đồng nhằm đưa Việt Nam lên hàng các nước tiên tiến trên thế giới về Toán học. Mục tiêu của Chương trình là đến năm 2020 có đủ đội ngũ giảng viên Toán có trình độ ở các trường đại học, cao đẳng, trong đó trên 70% giảng viên ở các trường đại học lớn có bằng tiến sĩ. Một giải pháp quan trọng là xây dựng Viện Nghiên cứu cấp cao về Toán và xây dựng Viện Toán học, khoa Toán ở các trường đại học lớn trở thành trung tâm nghiên cứu và đào tạo Toán của khu vực. Chương trình cũng thể hiện một số giải pháp như: đẩy mạnh hoàn thiện lại hệ thống các lớp chuyên Toán theo chủ trương mới của Bộ Giáo dục và Đào tạo; thi học sinh giỏi; cấp học bổng; ưu tiên tuyển chọn vào đại học, đào tạo giáo viên; khuyến khích giảng viên Toán ở các trường đại học đẩy mạnh công tác nghiên cứu.

7. Khánh thành cụm tượng 10 nữ liệt sĩ thanh niên xung phong tại ngã ba Đồng Lộc

Ngày 19/8/2010, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp với UBND tỉnh Hà Tĩnh tổ chức khánh thành cụm tượng 10 nữ liệt sĩ thanh niên xung phong anh hùng tại Ngã ba Đồng Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Đây là một trong 5 di tích lịch sử cấp quốc gia do Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận chăm sóc, đỡ đầu trong tổng thể các hoạt động của phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Công trình được hoàn thành bởi sự đóng góp tự nguyện về kinh phí và công sức của các cá nhân, tổ chức xã hội, tổ chức kinh tế và các đơn vị trong ngành Giáo dục và Đào tạo.

8. Hoàn thành chương trình kết nối mạng cho 100% cơ sở giáo dục

Với sự hỗ trợ của Tập đoàn Viễn thông quân đội Viettel, 29.559 cơ sở giáo dục, hơn 25 triệu cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh trong cả nước đã có điều kiện tiếp cận Internet phục vụ công tác quản lý, giảng dạy và học tập, tìm kiếm thông tin, tài liệu. Trong đó 72% số trường được kết nối Internet băng thông rộng. Tổng kinh phí đầu tư khoảng 500 tỉ đồng và vận hành trong các năm tiếp theo là 100 tỉ đồng/năm.

Học sinh vùng cao Hà Giang truy cập internet trong giờ CNTT

Năm 2010, Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục được xếp hạng thứ nhất về ứng dụng CNTT trong các bộ, ngành do Ban chỉ đạo quốc gia về CNTT, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Tin học đánh giá xếp hạng.

9. Đại hội thi đua yêu nước Ngành Giáo dục lần thứ V

Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ V (giai đoạn 2006 – 2010) của ngành Giáo dục và Đào tạo đã thành công tốt đẹp. Đại hội biểu dương, tôn vinh, khen thưởng những tập thể, cá nhân tiêu biểu xuất sắc trong giai đoạn 2006-2010 với 5 cá nhân và 39 tập thể được phong tặng danh hiệu Anh hùng lao động, 319 cá nhân được phong tặng danh hiệu chiến sỹ thi đua toàn quốc, 3 tập thể được tặng Huân chương Sao vàng, 18 tập thể được tặng Huân chương Hồ Chí Minh, 19 tập thể được tặng Huân chương Độc lập hạng Nhất, 34 tập thể được tặng Huân chương Độc lập hạng Nhì, 84 tập thể được tặng Huân chương Độc lập hạng Ba.

10.  Hoàn thành nhiều chỉ tiêu của Chiến lược phát triển giáo dục 2001-2010:

Lớp xóa mù chữ tại làng chài Việt Hải (Cát Hải - Hải Phòng)

- Tỷ lệ trẻ dưới 3 tuổi đến nhà trẻ đạt 21,1% (vượt 1,2% so với kế hoạch)
- Tỷ lệ trẻ 3-5 tuổi đến nhà trẻ, mẫu giáo đạt 80,9% (vượt 13,9% so với kế hoạch)
- Tỷ lệ trẻ 5 tuổi đi học mẫu giáo đạt 98% (vượt 3% so với kế hoạch)
- Tỷ lệ huy động học sinh trong độ tuổi đến trường tiểu học đạt 99,0% (hoàn thành kế hoạch)
- 63/63 tỉnh, thành phố đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS (trước thời hạn 6 tháng). 
- Tỷ lệ học sinh trong độ tuổi vào trường THPT đạt 50,2% (vượt 0,2% so với kế hoạch)
- Tỷ lệ sinh viên đại học, cao đẳng đạt 200 sinh viên/ 1 vạn dân (hoàn thành kế hoạch)
- Tỷ lệ người lớn trong độ tuổi 15-35 biết chữ đạt 98,9% (hoàn thành kế hoạch)

Báo GD&TĐ